Le bonheur, c’est terrible’ – een feministische lezing van de film Le Bonheur van Agnès Varda

Geluk is iets vreselijks. De instinctieve drang om onze verlangens te bevredigen kan het slechtste in ons naar boven brengen, zonder dat we dat zelf door hebben. Dat is één lezing van Le Bonheur, een film uit 1965 van de Belgische nouvelle-vague regisseuse Agnès Varda. Een andere lezing gaat dieper in op genderverschillen wanneer het aankomt op de kans om gelukkig te zijn: voor François ligt de hele wereld aan zijn voeten en hij kan zijn geluk scheppen zoals hij dat wenst. De vrouwen in zijn omgeving, Emilie en Thérèse, laten hun geluk afhangen van zijn geluk. Of er anno 2024 veel veranderd is aan die genderdynamiek onderzoek ik aan de hand van Sara Ahmed en andere hedendaagse feministische filosofen die over liefde, autonomie en geluk hebben geschreven.

Katrien Schaubroeck doceert ethiek en feministische filosofie aan de Universiteit Antwerpen. Ze is auteur van Iris Murdoch. Een filosofie van de liefde (Letterwerk 2020). Voor de ISVW-uitgeverij stelt ze een reeks over film en filosofie samen (Denken in het donker), waarin na Richard Linklater, Andrei Tarkovski, de Coen Brothers, Sofia Coppola en Chantal Akerman midden 2024 Agnès Varda aan de beurt komt.