Het gebouw ZB Bibliotheek van Zeeland, aan de Kousteensedijk in Middelburg, bestaat 40 jaar!
In de jaren tachtig besluiten de Provincie Zeeland en de gemeente Middelburg dat de bestaande bibliotheekvoorzieningen in de stad moeten worden samengebracht. De Provinciale Bibliotheek van Zeeland in het Abdijcomplex, de Openbare Bibliotheek aan de Molstraat (binnenstad) en de Roozenburglaan (Dauwendaele) hebben te maken met krappe en verouderde huisvesting. Dit leidt tot het plan om een nieuw bibliotheekgebouw te realiseren waar deze instellingen samenkomen.

De opening in 1985
In 1984 wordt dit idee werkelijkheid. Naast de bestaande bibliotheken sluiten ook de Zeeuwse Centrale Muziekbibliotheek en de Provinciale Bibliotheekcentrale zich aan. Zo ontstaat de Zeeuwse Bibliotheek, gevestigd in een nieuw gebouw aan de Kousteensedijk 7 in Middelburg, ontworpen door architect Piet Dekker. Op de locatie stond eerder IJzergieterij Boddaert. Op 28 januari 1985 opent de bibliotheek haar deuren voor het publiek. Enkele maanden later, op 24 april, wordt het nieuwe gebouw officieel geopend door koningin Beatrix.

Door de unieke combinatie van Openbare en Wetenschappelijke Bibliotheek en de Provinciale Ondersteuningsinstelling is de ZB tot op de dag van vandaag het grootste culturele centrum in Zeeland.

Mini-expositie 24 maart - 24 april 2025
Foto’s
Van 24 maart tot en met 24 april 2025 zijn door het hele gebouw aan de Kousteensedijk foto’s uit de periode 1983-1988 te zien. De beelden, van onder meer fotografen Jaap Wolterbeek en Wim Helm én uit de privécollecties van (oud-) medewerkers, geven een indruk van het gebouw, de inrichting en de bezoekers in de beginjaren. Het restaurant was nog te vinden in het souterrain en de tweede verdieping was nog toegankelijk voor het publiek.
Meer foto’s zijn te vinden in ZB Beeldbank Zeeland.

Antoine Mes
Op de eerste verdieping is een bescheiden opstelling te zien, met een aantal voorwerpen uit de eerste jaren van de ZB, en met het originele ontwerp van de gekleurde, lange balken in het centrale trappenhuis, dat alle verdiepingen met elkaar verbindt. Die balken staan er al sinds de opening. Het kunstwerk werd gemaakt door wijlen Antoine Mes, die in maart 2024 overleed. In zijn boek ‘Antoine Mes : schilder en monumentaal kunstenaar’ schrijft Ad Beenhakker onder meer over dit werk:
“de balken zijn van hout, bekleed met gekleurde kunststofplaat. Het idee van deze balken, die een kleurig accent geven aan het trappenhuis, is gebaseerd op de resten van oude heipalen die bij het ontgraven van de bouwput voor de bibliotheek werden gevonden. Dit werk is een karakteristiek voorbeeld van de werking van monumentale kunst: honderden mensen passeren het elke dag, ze zien het, nauwelijks bewust, als vanzelfsprekend onderdeel van het gebouw, het onderdeel dat het gebouw een gezicht geeft.”

Foto’s Jaap Wolterbeek en Wim Helm: ZB Beeldbank Zeeland